Trong bối cảnh rộng hơn của Kiến trúc Mạng LAN Không dây (WLAN Architecture), kiến trúc Phân tán (Distributed Architecture) đại diện cho một xu hướng kiến trúc hiện đại, tách biệt với kiến trúc Tự trị truyền thống và kiến trúc Tập trung dựa trên Bộ điều khiển (Controller-Based).
Bản chất của Kiến trúc Phân tán
Kiến trúc Phân tán sử dụng các Điểm truy cập hợp tác (cooperative access points) và loại bỏ sự cần thiết của một bộ điều khiển WLAN vật lý.
Trong kiến trúc này:
Mặt phẳng Điều khiển (Control Plane) được Phân tán: Trí thông minh và các cơ chế kiểm soát của mạng được phân phối trở lại các AP. Các giao thức độc quyền cho phép các AP chia sẻ thông tin kiểm soát giữa chúng.
Mặt phẳng Dữ liệu (Data Plane) được Phân tán: Lưu lượng người dùng được chuyển tiếp cục bộ (forwarded locally) bởi mỗi AP độc lập. Dữ liệu không cần phải đi qua một đường hầm IP (IP tunnel) để đến một bộ điều khiển trung tâm.
Mặt phẳng Quản lý (Management Plane) vẫn Tập trung: Cấu hình và giám sát tất cả các AP vẫn được xử lý tập trung, thường thông qua một Hệ thống Quản lý Mạng (NMS). NMS này có thể là một dịch vụ tại chỗ (on-premises) hoặc dựa trên đám mây (cloud-based service).
Các Cơ chế Hợp tác và Vai trò của AP
Kiến trúc Phân tán được mô hình hóa theo các mô hình thiết kế định tuyến và chuyển mạch truyền thống, trong đó các nút mạng cung cấp trí thông minh phân tán độc lập nhưng hoạt động cùng nhau như một hệ thống để cung cấp các cơ chế kiểm soát một cách hợp tác.
Các AP hợp tác chia sẻ thông tin Mặt phẳng Kiểm soát giữa chúng để cung cấp các chức năng cốt lõi sau:
Quản lý RF hợp tác (Cooperative RF Management): Điều chỉnh kênh và công suất.
Chuyển vùng Lớp 2 và Lớp 3 (Layer 2 and Layer 3 Roaming): Quản lý quá trình chuyển giao liền mạch.
Thực thi Chính sách Tường lửa (Firewall Policy Enforcement).
Cân bằng tải máy khách.
Mạng Mesh (Mesh Networking).
Ưu điểm trong Quản lý Dữ liệu và Mở rộng
Chuyển tiếp Dữ liệu Cục bộ: Vì không có Bộ điều khiển WLAN, lưu lượng người dùng không cần phải được đóng gói và chuyển tiếp về lõi mạng thông qua một đường hầm. Điều này giúp giảm tắc nghẽn giao thông tập trung có thể xảy ra trong mô hình Tập trung.
Triển khai VLAN: Trong mô hình phân tán, các VLAN của người dùng thường nằm ở cạnh mạng. Mỗi AP được kết nối với một cổng trunk 802.1Q trên bộ chuyển mạch biên, hỗ trợ gắn thẻ VLAN.
Khả năng mở rộng (Scalability): Mô hình Phân tán lý tưởng cho các doanh nghiệp có nhiều địa điểm (ví dụ: chuỗi bán lẻ hoặc cơ sở giáo dục K-12). Khi công ty phát triển, chỉ cần triển khai các AP mới mà không cần phải mua và triển khai thêm bộ điều khiển WLAN.
So sánh với các Kiến trúc khác
Kiến trúc
Vị trí Mặt phẳng Điều khiển (Control Plane)
Vị trí Mặt phẳng Dữ liệu (Data Plane)
Tự trị (Autonomous)
Trong từng AP tự trị (tối thiểu)
Trong từng AP tự trị (chuyển tiếp cục bộ)
Tập trung (Centralized)
Trong Bộ điều khiển WLAN
Trong Bộ điều khiển WLAN (chuyển tiếp tập trung qua tunnel),
Phân tán (Distributed)
Phân tán giữa các AP hợp tác,
Trong từng AP (chuyển tiếp cục bộ)
Tóm lại, kiến trúc Phân tán cung cấp một mô hình mạng không dây không bộ điều khiển (controller-less) bằng cách phân phối các chức năng thông minh và chuyển tiếp dữ liệu về các AP ở cạnh mạng, nhưng vẫn duy trì quản lý tập trung thông qua một hệ thống NMS,.