Bộ phát/thu (Transceiver) là thuật ngữ chung được sử dụng để chỉ một thiết bị tích hợp cả Bộ phát (Transmitter) và Bộ thu (Receiver). Mặc dù chức năng của chúng khác nhau, chúng thường tồn tại trong một thiết bị duy nhất. Các thiết bị không dây tiêu biểu có tích hợp bộ phát/thu bao gồm điểm truy cập (access points), cầu nối (bridges) và bộ điều hợp máy khách (client adapters).
Dưới đây là vai trò và chức năng của từng thành phần trong hệ thống truyền thông RF:
1. Bộ phát (Transmitter)
Bộ phát là thành phần khởi đầu trong việc tạo ra môi trường không dây.
Chức năng Khởi tạo: Máy tính chuyển dữ liệu cho bộ phát, và nhiệm vụ của bộ phát là bắt đầu giao tiếp RF.
Tạo Tín hiệu: Bộ phát tạo ra một tín hiệu dòng điện xoay chiều (AC) xác định tần số của đường truyền.
Ví dụ, đối với tín hiệu 2.4 GHz, tín hiệu AC dao động khoảng 2.4 tỷ lần mỗi giây; đối với tín hiệu 5 GHz, nó dao động khoảng 5 tỷ lần mỗi giây.
Mã hóa Dữ liệu (Modulation): Bộ phát nhận dữ liệu và điều chỉnh tín hiệu AC bằng cách sử dụng kỹ thuật điều chế (modulation technique) để mã hóa dữ liệu vào tín hiệu. Tín hiệu AC đã điều chế này được gọi là tín hiệu sóng mang (carrier signal).
Biên độ Truyền (Transmit Amplitude): Bộ phát chịu trách nhiệm xác định biên độ truyền ban đầu, hay còn gọi là mức công suất (power level). Mức công suất tối đa mà bộ phát được phép tạo ra được quy định bởi các cơ quan quản lý cục bộ. Hầu hết các thiết bị 802.11 trong nhà hoạt động ở mức công suất trong khoảng 1 mW đến 100 mW.
2. Bộ thu (Receiver)
Bộ thu là thành phần cuối cùng trong môi trường không dây.
Chức năng Giải điều chế: Bộ thu nhận tín hiệu sóng mang từ ăng-ten và dịch các tín hiệu đã điều chế thành các bit 1 và 0.
Độ nhạy Thu (Receive Sensitivity): Tín hiệu được bộ thu nhận thường yếu hơn nhiều so với tín hiệu được truyền đi do quãng đường nó đã đi và tổn hao đường truyền trong không gian tự do (FSPL).
Bộ thu có một ngưỡng độ nhạy thu (receive sensitivity threshold), là mức công suất tối thiểu mà tín hiệu RF phải có để được bộ thu xử lý thành công.
Bộ thu phải giải điều chế thông tin ngay cả khi tín hiệu bị thay đổi do nhiễu RF và đa đường.
3. Mối quan hệ với các Thành phần RF khác
Bộ phát và bộ thu là các bộ phận cốt lõi của Bộ bức xạ có chủ đích (Intentional Radiator - IR).
Bộ bức xạ có chủ đích (IR): IR bao gồm tất cả các thành phần từ bộ phát đến ăng-ten, nhưng không bao gồm ăng-ten. Công suất đầu ra của IR là tổng của tất cả các thành phần này và được đo tại điểm kết nối với ăng-ten. IR được đo bằng milliwatt (mW) hoặc decibel tương đối với 1 milliwatt (dBm).
Công suất Bức xạ Đẳng hướng Tương đương (EIRP): EIRP là cường độ tín hiệu RF cao nhất được truyền từ một ăng-ten cụ thể. Nó được tính bằng cách lấy công suất của IR cộng với độ lợi (gain) của ăng-ten. Các cơ quan quản lý giới hạn lượng EIRP tối đa từ ăng-ten.
Ăng-ten: Ăng-ten thu thập tín hiệu AC từ bộ phát và bức xạ sóng RF ra khỏi ăng-ten theo một kiểu cụ thể (truyền). Ăng-ten cũng nhận sóng RF từ không khí và dẫn tín hiệu AC đến bộ thu.
Bộ phát và bộ thu là hai đầu của một hệ thống, trong đó chất lượng của tín hiệu RF mà bộ thu nhận được bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm độ nhạy của chính bộ thu, công suất của bộ phát, và tất cả các tổn hao hoặc khuếch đại xảy ra trên đường truyền (được tính bằng Link Budget).